Algemeen

Houtsoort: Cumaru

Voorbeeld
Atibt

cumaru

Andere namen

Cumaru (Brazilië), gaïac de Cayenne (Frans Guyana), ebo (Honduras), tonkawood, tonkabean (Guyana, Groot-Brittannië), charapilla, cumarut (Peru), tonka (Suriname), sarrapia (Venezuela, Colombia).

Botanische naam

Dipteryx odorata (Aubl.) Willd. (=Coumarouna odorata Aubl.), D. alata Vogel, D. spec. div., Taralea oppostifolia Aubl. (= Dipteryx oppositifolia (Aubl.) Willd.).

Familie

Leguminosae (Papilionaceae).

Groeigebied

Tropisch Zuid-Amerika.

Boombeschrijving

Hoogte ongeveer 30 m, maximaal 50 m, met een goed gevormde, rechte takvrije stam van 18-24 m lang. De diameter is maximaal 1,2 m.

Aanvoer

Gekantrecht hout.

Houtbeschrijving

Kernhout en spint zijn duidelijk van elkaar te onderscheiden. Het spint is lichtgeel. Het kernhout is geelbruin tot roodbruin, meestal met geelrode aderen. Cumaru voelt enigszins olieachtig aan en heeft vers een zwakke vanillegeur en smaakt naar ranzige olie.

Houtsoort

loofhout

Draad

Kruisdraad.

Nerf

Matig grof.

Volumieke massa

(850-)1050 (-1200) kg/m3 bij 12% vochtgehalte.

Werken

Vermoedelijk middelmatig.

Drogen

Zeer langzaam. Cumaru krimpt vrij gering tot middelmatig en heeft bij voorzichtig drogen weinig neiging tot eindscheuren en vervorming.

Bewerkbaarheid

Cumaru laat zich door zijn grote volumieke massa wat moeilijk bewerken. Het laat zich echter goed schaven en, uitgezonderd bij sterke kruisdraad, wordt het geschaafde oppervlak zeer glad. Laat zich goed draaien.

Spijkeren en schroevenVoorboren noodzakelijk.
Lijmen

Slecht.

Buigen

Niet bekend.

Oppervlakafwerking

Goed.

Duurzaamheid

1.

Sterkteklasse

Cumaru is volgens NEN 5498:1997 ingedeeld in sterkteklasse K60. Aangezien geen kwasten zijn aangetroffen in de beproefde balken en de sterkte en stijfheid van cumaru in de orde van grootte van azobé ligt, ligt het voor de hand om, bij gebrek aan meer informatie, eisen voor kwaliteitsklasse A/B conform NEN 5480 te hanteren.

Impregneerbaarheid

Kernhout zeer moeilijk.

BijzonderhedenDe zaden (bonen) leveren een smaakstof die wordt gebruikt als een vervanger voor vanille. De ook op de markt zijnde rode cumaru Dipteryx magnifica zou iets minder duurzaam zijn dan D. odorata.
Toepassingen

Zware duurzame constructies, damwand, geluidsschermen, brug- en steigerdekken, vrachtwagenvloeren, straatmeubilair, boten- en scheepsbouw, buitenbetimmeringen, fineer voor meubelen, draaiwerk, sjoelschijven, beeldhouwwerk, surrogaat voor pokhout (niet voor lagers) enz. In de landen van herkomst wordt het gebruikt voor kapblokken en slaghout.